Στις 4 μέσω 4 προγραμμάτων ανακεφαλαιοποίησης έχουν επενδυθεί ή θα επενδυθούν περί τα 46-52 δισεκ. σε κεφάλαιο μεταξύ 2009 και 2015
Η 4η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών πρέπει να αποτελέσει το εργαλείο, τον μηχανισμό αποκατάστασης της εμπιστοσύνης των καταθετών με τις τράπεζες.
Η σχέση καταθετών και τραπεζών έχει κλονιστεί ωστόσο υπάρχουν περιθώρια αποκατάστασης.
Από το 2010 που κατεγράφησαν τα ιστορικά υψηλά στις καταθέσεις τα 237,8 δισεκ. μέχρι το Ιούλιο του 2015 όπου οι καταθέσεις βρέθηκαν στα 119 δισεκ. δηλαδή μεταξύ 2010 και 2015 οι καταθέσεις στην Ελλάδα μειώθηκαν κατά 119 δισεκ. και συμπτωματικά….οι καταθέσεις που έχουν απομείνει είναι 119 δισεκ.
Οι καταθέσεις μεταξύ 2010 και 2015 μειώθηκαν κατά 50% πρόκειται για το μεγαλύτερο άτυπο, ιδιότυπο και ιδιαίτερο haircut στην ιστορία της καταθετικής βάσης των τραπεζών.
Για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη θα πρέπει
1)Οι τράπεζες να είναι κεφαλαιακά επαρκείς
2)Οριστικά να εγκαταλειφθούν σχέδια ή σκέψεις για resolution και bail in στις τράπεζες και όπως φαίνεται όντως εγκαταλείπονται
3)Να υπάρξει οριστική συμφωνία Ελλάδος με ΕΕ ώστε να διασφαλιστεί η χρηματοδότηση της Εθνικής οικονομίας.
4)Οι τράπεζες να αποκτήσουν μεγαλύτερη προσβασιμότητα στο ELA της ΕΚΤ το οποίο θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα για καιρό.
Η Ελλάδα δεν κινδυνεύει με το αποτυχημένο πείραμα της Κύπρου
Στην Κύπρο με 18 δισεκ. ΑΕΠ το 2013 και με καταθέσεις 72 δισεκ. εκ των οποίων 24 δισεκ. ρώσων ολιγαρχών (οι καταθέσεις ήταν 4 φορές περισσότερες από το ΑΕΠ της Κύπρου) η Γερμανία και η πλειοψηφία των ευρωπαϊκών κρατών για να ελέγξουν το μαύρο ρωσικό χρήμα αποφάσισαν να υλοποιήσουν ένα πείραμα να υποχρεώσουν τους καταθέτες να συμμετάσχουν στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών ή καλύτερα της τράπεζας Κύπρου γιατί μόνο μία τράπεζα ουσιαστικά έχει απομείνει.
Οι καταθέσεις με όρους 2015 έχουν μειωθεί στα 46,3 δισεκ. και από τα ενδιαφέροντα στοιχεία είναι ότι από τον Δεκέμβριο του 2013 έως και τον Ιούνιο του 2015 οι καταθέσεις στην Κύπρο, κινούνται μεταξύ 46,8 με 46,3 δισεκ. ευρώ.
Οι καταθέσεις έχουν σταθεροποιηθεί, με το ΑΕΠ να βρίσκεται στα 18 δισεκ. και το χρέος στα 18,7 δισεκ. ευρώ με βάση τα στοιχεία Ιουνίου του 2015.
Οι καταθέσεις στην Κύπρο στα 46,3 δισεκ. ως προς το ΑΕΠ περί τα 18 δισεκ. αντιστοιχούν σε 2,5 φορές, ωστόσο μέρος των καταθέσεων έχει μετατραπεί σε κεφάλαιο της Τράπεζας Κύπρου.
Η Κύπρος λοιπόν ήταν ειδική περίπτωση και αποδεικνύεται ότι ακόμη και μετά το σοκ ενός ακραίου haircut στις καταθέσεις και ενεργοποίησης του bail in οι καταθέσεις είναι 2,5 φορές περισσότερες από το ΑΕΠ της Κύπρου.
Η Ελλάδα επίσης αποτελεί μια ειδική περίπτωση ξεκάθαρα.
Το ΑΕΠ στα 179 δισεκ. και οι καταθέσεις στα 119 δισεκ. ευρώ.
Οι καταθέσεις στην Ελλάδα αντιστοιχούν στο 66% του ΑΕΠ όταν ο μέσος ευρωπαϊκός όρος είναι στο 78% ή 92% στην Γερμανία.
Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν πλούσιοι αποταμιευτές, δεν υπάρχουν offshore, δεν υπάρχουν ρώσοι ολιγάρχες αλλά μόνο αποδεκατισμένοι καταθέτες.
Οι αλάνθαστοι αριθμοί αυτό αποδεικνύουν.
Αν υπάρχουν 100 ολιγάρχες με 2 ή 3 ή 5 δισεκ. καταθέσεις είναι άνευ ουσίας καθώς αυτές αντιστοιχούν μόλις στο 2% εθνικού πλούτου της Ελλάδος.
Πρακτικά λοιπόν δεν μπορεί να υπάρξει και δεν θα υπάρξει bail in ούτε resolution στις ελληνικές τράπεζες.
Ανακεφαλαιοποίηση για αποκατάσταση της εμπιστοσύνης με τους καταθέτες
Οι καταθέτες λόγω των capital controls συμπεριφέρονται στην Ελλάδα ωσάν εγκλωβισμένοι.
Οι καταθέσεις έχουν σταθεροποιηθεί, την μια μέρα εισροή 30 εκατ την άλλη εκροή 50 εκατ ενώ δεν πρέπει να λησμονούμε ότι έχουμε και εισροές λόγω των τουριστών.
Αν θεωρητικά αποσύρονταν τα capital controls το βέβαιο είναι ότι μέρος των καταθετών θα έπαιρνε τις καταθέσεις του.
Αυτή η ψυχολογία στην κοινωνία, η ψυχολογία ανασφάλειας πρέπει να αποκατασταθεί.
Για να αποκατασταθεί, προφανώς χρειάζονται χειροπιαστές αποφάσεις και όχι βεβαίως λεκτικές αναφορές ότι οι καταθέσεις είναι εγγυημένες.
Ποιες πρέπει να είναι οι κινήσεις;
Να προχωρήσει άμεσα η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών
Ίσως είναι πρώτη φορά που η ανακεφλαιοποίηση μαζί με την αποκατάσταση των δεικτών φερεγγυότητας και κεφαλαιακής επάρκειας θα συνδράμει καταλυτικά στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης καταθετών προς τις τράπεζες.
Η διαδικασία των stress tests έχει ξεκινήσει, μεταξύ 3-5 Αυγούστου ξεκινούν τα asset quality review δηλαδή ο έλεγχος της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού από την ΕΚΤ για να ολοκληρωθούν τα stress tests προς τα τέλη Οκτωβρίου του 2015 με τον προσδιορισμό των κεφαλαιακών αναγκών.
Ενώ ξεκίνησαν με μια αρχική παραδοχή ότι θα χρειαστούν οι τράπεζες 25 δισεκ. εν συνεχεία επαναπροσδιορίστηκε ο στόχος με σχετικά αυθαίρετο τρόπο από 10 έως 25 δισεκ.
Οι αρχικές εκτιμήσεις έκαναν λόγο για 12-14 δισεκ. νέα κεφάλαια για τις ελληνικές τράπεζες λόγω της αύξησης των NPLs και της αναβαλλόμενης φορολογίας.
Η εκτίμηση αυτή στηριζόταν στην άποψη ότι τα προβληματικά δάνεια (NPLs) θα φθάσουν στο 50% δηλαδή άλλα 20-22 δισεκ. νέα NPLs από 37% που είναι τώρα ή 86-88 δισεκ..
(Στην τράπεζα Κύπρου στην Κύπρο τα NPLs με όρους Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής φθάνουν στο 62% με 63%).
Όμως νεότερες εκτιμήσεις κάνουν λόγω για 6-7 δισεκ. νέα ανάγκες σε κεφάλαια για τις ελληνικές τράπεζες.
Οι νέες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου θα συμβάλλουν στην αύξηση της φερεγγυότητας των τραπεζών και η εξέλιξη αυτή θα μηδενίσει τα σενάρια τρόμου για bail in και resolution.
Όταν τα σενάρια αυτά περί καταθέσεων μηδενιστούν Οκτώβριο – Νοέμβριο του 2015 θα έχει πλήρως ξεκαθαρίσει το τοπίο (ακόμη και αν υπάρξει προκαταβολή κεφαλαίων από το ΤΧΣ και ESM θα απαιτηθεί χρόνος από τους καταθέτες) σταδιακά θα ανακτάται η εμπιστοσύνη των καταθετών προς τις ελληνικές τράπεζες.
Για να αυξηθούν οι καταθέσεις, όπως έδειξε η εμπειρία 2013 με μέσα του 2014 καθώς σε 18 μήνες οι καταθέσεις ήταν με αποκλείσεις 3-4 δισεκ. σταθερές, απαιτείται ανάπτυξη στην οικονομία.
Επειδή το 2015 θα κλείσει με ύφεση, όπως και το 2016, οι καταθέσεις θα κινούνται περί τα 125 δισεκ. ή ένα εύρος μεταξύ 118 με 128 δισεκ. ευρώ. έως το 2016.
Οι καταθέτες δεν κινδυνεύουν αλλά οι μέτοχοι;
Σοβαρές ενδείξεις ότι μειώνεται ο πήχης των κεφαλαιακών αναγκών των ελληνικών τραπεζών από τα 14 δισεκ. αρχικής εκτίμησης στα 6-7 δισεκ. προκύπτουν σύμφωνα με θεσμικές και τραπεζικές πηγές.
Αν η ΕΚΤ και ο SSM πάρουν την παγωμένη εικόνα στα τέλη Ιουνίου του 2015 και αποτιμήσουν τα στοιχεία ενεργητικού ειδικά τα NPLs και αξιολογήσουν ότι η αύξηση των προβληματικών δανείων είναι πολύ μικρότερη των αρχικών εκτιμήσεων τότε οι κεφαλαιακές ανάγκες θα μπορούσαν να διαμορφωθούν στα 6-7 δισεκ. ευρώ.
Είχε αναφερθεί ότι η ΕΚΤ και ο SSΜ θα θέσει ως παραδοχή ότι τα NPLs θα φθάσουν το 50% επί των δανείων ή 20-21 δισεκ. νέα προβληματικά δάνεια.
Στα stress tests θα συμπεριληφθεί και η αναβαλλόμενη φορολογία;
Η αναβαλλόμενη φορολογία θα αντιμετωπιστεί ως ένα πανευρωπαϊκό τραπεζικό ζήτημα και ως εκ τούτου θα δοθεί χρόνος δεν θα καταγραφεί στα stress tests ή ακόμη και αν καταγραφεί θα έχει μικρό αντίκτυπο.
(Αν αποφασιστεί το πιο ακραίο σενάριο δηλαδή 20 δισεκ. νέα προβληματικά δάνεια ή 9 δισεκ. νέα ανάγκη σε κεφάλαιο και πλήρη διαγραφή του αναβαλλόμενου φόρους 14 δισεκ καταλήγουμε σε κεφαλαιακές ανάγκες 23 δισεκ. που είναι στην κυριολεξία ακραίες)
Τα 14 δισεκ. της αναβαλλόμενης φορολογίας ως μέρος των 23,5 δισεκ. κεφαλαίων των τραπεζών με όρους Βασιλείας ΙΙΙ θα αντιμετωπιστούν ως πρόβλημα σε επόμενη φάση ενώ στα stress tests αν αποτιμηθούν τα προβλήματα από τα νέα NPLs η εικόνα δεν είναι τόσο δραματική.
H Εθνική τράπεζα σε μια πρώτη αποτίμηση που επίσης έχει προβεί αναλύοντας τους κινδύνους στον ισολογισμό της λόγω των capital controls έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες δεν θα είναι μεγάλες ενώ το πρόβλημα των NPLs θα είναι μικρότερο του αναμενόμενου.
Θεσμική πηγή με την οποία συνομίλησε το bankingnews.gr μας ανέφερε επίσης τα εξής
1)Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών δεν θα γίνει μέσω του ESM αλλά μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Δηλαδή τα κεφάλαια από τον ESM θα δοθούν στο ΤΧΣ που θα ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες.
Η εξέλιξη αυτή είναι θετική αν ληφθεί υπόψη ότι το ΤΧΣ ο βασικός μέτοχος των τραπεζών θα συμμετάσχει στην ανακεφαλαιοποίηση αυξάνοντας το ποσοστό συμμετοχής πάνω από το 55% που κατέχει κατά μέσο όρο στις 4 συστημικές τράπεζες.
2)Δεν είναι σαφές αν θα υπάρξει προκαταβολή αλλά μάλλον δεν θα δοθεί προκαταβολή κεφαλαίου.
3)Δεν θα υπάρξει όριο συμμετοχής των ιδιωτών στο 10% όπως το 2013 αυτό είναι οριστικό.
4)Δεν θα υπάρξει resolution στις συστημικές τράπεζες ούτε bail in και αυτό είναι οριστικό.
5)Η Attica bank θα χρειαστεί επαναξιολόγηση των κεφαλαιακών της αναγκών καθώς τα 434 εκατ της αύξησης κεφαλαίου δεν επαρκούν, πιθανότατα να χρειαστεί ίσως και πάνω από 600 εκατ ευρώ.
6)Τα AQR και τα stress tests θα ξεκινήσουν την πρώτη εβδομάδα του Αυγούστου του 2015 για να ολοκληρωθούν τέλη Οκτωβρίου του 2015.
7)Όσον αφορά τα NPLs η λύση της bad bank υπάρχει ως plan B ή option εξετάζεται αλλά δεν υπάρχει καμία απόφαση.
Μια λύση που εξετάζεται είναι επιθετικές διαγραφές στα επιχειρηματικά, split στα στεγαστικά και μετά Balloon payment που είθισται ως διαδικασία και επιθετικά haircuts στα καταναλωτικά δάνεια.
Με ένα τέτοιο μοντέλο θα μπορούσαν εντός 2ετίας να υπάρξει απομείωση έως και 15-20 δισεκ. στα προβληματικά δάνεια.
Τα 4 προγράμματα ανακεφαλαιοποίησης στις ελληνικές τράπεζες
Συνολικά 4 προγράμματα ανακεφαλαιοποίησης έχουν υλοποιηθεί στις ελληνικές τράπεζες.
Πρώτο πρόγραμμα ανακεφαλαιοποίησης του 2019 με προνομιούχες μετοχές 5 δισεκ. του νόμου Αλογοσκούφη, έχουν αποπληρωθεί από ΑΤΕ, Πειραιώς και Alpha και οφείλουν Εθνική, Eurobank, Attica bank περί τα 2,5 δισεκ. ευρώ.
Δεύτερο πρόγραμμα ανακεφαλαιοποίησης του 2013 έφθασε στα 50 δισεκ. τα 25 δισεκ. χρησιμοποιήθηκαν στα κεφάλαια και 15 δισεκ. για κάλυψη funding gap διαχωρισμένων σε good και bad bank τραπεζών.
Τα 10 δισεκ. του πακέτου των 50 δισεκ. επεστράφησαν στον ESM.
Τρίτο πρόγραμμα ανακεφαλαιοποίησης του 2014 οι ιδιώτες επένδυσαν 8,3 δισεκ. και μαζί με τα 3 δισεκ. που είχαν επενδύσει το 2012 συνολικά επένδυσαν περί τα 11 δισεκ. στις ελληνικές τράπεζες.
Τέταρτο πρόγραμμα ανακεφαλαιοποίησης είναι σε εξέλιξη σε ένα εύρος μεταξύ 10-25 δισεκ. με πιθανότερο σενάριο να κινηθεί μεταξύ 6-7 δισεκ. ευρώ και όχι 12-14 δισεκ.
Άρα έχουμε 5 δισεκ. το 2009, 40 δισεκ. το 2013, περί τα 8,3 δισεκ. το 2014 και περίπου 12-14 ή 6-7 δισεκ. στο αισιόδοξο σενάριο στο τέλος του 2015 αρχές του 2016.
Αθροιστικά επενδύθηκαν ή θα επενδυθούν 67 δισεκ. ευρώ.
Με όρους κεφαλαίου από αυτά τα 67 δισεκ. τα 46-52 δισεκ. ενίσχυσαν τους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας.
Με μέσο σταθμισμένο ενεργητικό 235-240 δισεκ. ευρώ τα 46-52 δισεκ. θα διαμόρφωναν δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας σε μέσους όρους περίπου 21% με 22%.
Οι ελληνικές τράπεζες θα ήταν οι ισχυρότερες τράπεζες στην Ευρώπη και στον πλανήτη και θα διέθεταν τόσο κεφάλαιο που θα μπορούσαν με 20-22 δισεκ. κεφάλαιο να χορηγήσουν 120 δισεκ. δάνεια με βάση την κλασσική μόχλευση κεφαλαίου και την στάθμιση του κινδύνου.
Αντί όλων αυτών οι τράπεζες χρειάστηκαν και χρειάζονται 4 προγράμματα ανακεφαλαιοποίησης και πάλι είναι ανεπαρκείς.
Αυτό το λάθος δεν είναι τραπεζικό είναι οικονομικό.
Δυστυχώς στην Ελλάδα αντί να υιοθετηθεί το μοντέλο ΗΠΑ ή Ιρλανδίας που αμέσως τα κράτη στήριξαν τις τράπεζες και εν συνεχεία τις ιδιωτικοποίησαν, το τραπεζικό σύστημα έχει εμπλακεί σε ένα αέναο κύκλο φθοράς, σε ένα αέναο φαύλο κύκλο δαπάνης κεφαλαίων χωρίς αύριο.
Το τραπεζικό σύστημα χρειάζεται κεφάλαιο και χρειάζεται στρατηγική ιδιωτικοποίησης αλλά για να γίνει αυτό θα πρέπει η οικονομία να έχει στρατηγικό όραμα.
Δημοσίευση σχολίου
Δημοσίευση σχολίου