«Ωρολογιακή βόμβα» 240 δισ. το ιδιωτικό χρέος στην Ελλάδα

 
Ενώ η δημόσια συζήτηση επικεντρώνεται στη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους και στο κατά πόσο αυτό θα πρέπει να «διευθετηθεί» ή όχι, το «ιδιωτικό χρέος» λαμβάνει ολοένα και πιο εκρηκτικές διαστάσεις.
Οφειλές προς την εφορία και τα ασφαλιστικά δάνεια, κόκκινα δάνεια, απλήρωτοι μισθοί, ενοίκια που δεν έχουν καταβληθεί και ανεξόφλητα τιμολόγια συνθέτουν ένα «πακέτο» που ξεπερνάει τα 240 δις. ευρώ.
Το πρόβλημα δεν σταματάει εκεί: το χρέος αυτό, αντί να μειώνεται αυξάνει με ρυθμό που ξεπερνάει ακόμη και τα… δύο δις. ευρώ τον μήνα.
Τα… καλά με το ελληνικό δημόσιο χρέος δεν υπάρχουν στο ιδιωτικό: το μεγαλύτερο κομμάτι του τοκίζεται με επιτόκιο άνω του 8% μηνιαίως.
Η μη εξυπηρέτηση τιμωρείται με δεσμεύσεις τραπεζικών λογαριασμών και κατασχέσεις ακινήτων ενώ οι πάσης φύσεως ρυθμίσεις έχουν απαγορευτεί δια του… μνημονίου.
Για τη διευθέτηση του ιδιωτικού χρέους ελάχιστα έχουν γίνει.
Για τις οφειλές και για τα ασφαλιστικά ταμεία δεν υπάρχει καν ρύθμιση ενεργή και οι οφειλέτες μπορούν να πληρώσουν μόνο σε 12 δόσεις.
Ακόμη και αυτοί που εντάχθηκαν στη ρύθμιση των 100 δόσεων, χάνουν σταδιακά τα προνόμια καθώς υπό το βάρος των υπερβολικών φόρων, και μόνο η αξίωση να πληρώνονται οι τρέχουσες οφειλές εμπρόθεσμα, αποδεικνύεται πολύ βαριά.
Οι στατιστικές δείχνουν ότι το πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους, αντί να περιορίζεται, διογκώνεται:
1.      Το 2016 έκλεισε με τις ληξιπρόθεσμες οφειλές στην εφορία να ανέρχονται στα 95,29 δις. ευρώ.
Μέσα σε ένα 12μηνο, στη δεξαμενή των ληξιπρόθεσμων οφειλών προστέθηκαν καινούργια χρέη 13,906 δις. ευρώ. Δηλαδή, κάθε μήνα που περνάει προστίθενται νέα χρέη άνω των 1,15 δις. ευρώ. Αν συνυπολογιστούν και οι πληρωμές των παλαιότερων οφειλών, τότε η καθαρή αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών μέσα σε ένα 12μηνο έφτασε περίπου στα 10 δις. ευρώ. Ο αριθμός των οφειλετών ξεπερνά τα τέσσερα εκατομμύρια. Από αυτούς, 1,6 εκατομμύρια μπορούν να υποστούν τα αναγκαστικά μέτρα της εφορίας ενώ περίπου 850.000 τα έχουν ήδη υποστεί.

Με βάση τα στοιχεία του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών, οι έχοντες χρέη άνω των 5000 ευρώ έκαστος, οφείλουν τουλάχιστον 17,5 δις. ευρώ

2.      Πλήρης εικόνα για το ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία θα υπάρξει μέσα στους επόμενους 2-3 μήνες. Με βάση τα στοιχεία του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών, οι έχοντες χρέη άνω των 5000 ευρώ έκαστος, οφείλουν τουλάχιστον 17,5 δις. ευρώ.
Ωστόσο, ένας τεράστιος αριθμός οφειλετών με χρέη κάτω από 5000 ευρώ –σε αριθμό μπορεί να ξεπερνούν το ένα εκατομμύριο- δεν έχει ακόμη απογραφεί από το ΚΕΑΟ.
Με την ολοκλήρωση της απογραφής –ήδη εκδόθηκε η σχετική απόφαση από το υπουργείο Εργασίας- εκτιμάται ότι θα φανεί το πραγματικό μέγεθος των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία, ποσό της τάξεως των 27-28 δις. ευρώ.
Για τους επιτηδευματίες με χρέη στα ταμεία, το πρόβλημα είναι πολύ μεγάλο καθώς στερούνται και του δικαιώματος συνταξιοδότησης και του δικαιώματος υγειονομικής περίθαλψης.
Η κυβέρνηση είχε δεσμευτεί για «πάγωμα» των συσσωρευμένων χρεών μέχρι και το τέλος του 2016 αλλά η εξαγγελία δεν υλοποιήθηκε. Σε ετήσια βάση, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές στα ταμεία εκτιμάται ότι αυξάνουν με ρυθμό άνω του ενός δις. ευρώ ετησίως.
3.      Κάθε μήνα που περνάει, προστίθεται στην δεξαμενή των κόκκινων δανείων τουλάχιστον 1 δις. ευρώ. Με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, στο 9μηνο του 2016 προστέθηκαν 9 δις. ευρώ στα «μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα» το συνολικό ύψος των οποίων έχει φτάσει πλέον στα 108 δις. ευρώ. 

Από τα 108 δις. ευρώ των κόκκινων δανείων, τα 47,7 δις. ευρώ (ή το 44%) έχουν ήδη καταγγελθεί ενώ τα 30 δις. ευρώ (ή ποσοστό 28%) βρίσκονται σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών

Δεδομένου ότι το σύνολο των χρεών επιχειρήσεων και νοικοκυριών ανέρχεται στα 240 δις. ευρώ, το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων υποχρεώσεων έχει φτάσει πλέον στο 45,1% με το μεγαλύτερο πρόβλημα να εντοπίζεται στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, στους ελεύθερους επαγγελματίες και στα νοικοκυριά που εκταμίευσαν καταναλωτικά δάνεια.
Από τα 108 δις. ευρώ των κόκκινων δανείων, τα 47,7 δις. ευρώ (ή το 44%) έχουν ήδη καταγγελθεί ενώ τα 30 δις. ευρώ (ή ποσοστό 28%) βρίσκονται σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών.