Σε τριπλό "κλοιό" οι κύριες συντάξεις από φέτος

 

Το εν εξελίξει "ναυάγιο" στις εισπράξεις από το ασφαλιστικό χαράτσι, το "παράθυρο" που άφησε χθες ο ΥΠΟΙΚ κ. Ευκλείδης Τσακαλώτος –μιλώντας στη Βουλή- για επιπλέον μέτρα αν δεν επιτευχθεί ο στόχος του πλεονάσματος ύψους 3,5% του ΑΕΠ, αλλά η ήδη δεδομένη συμφωνία της κυβέρνησης για θέσπιση μέτρων μείωσης των συντάξεων μετά το 2019 διαμορφώνουν τους όρους σκληρών παρεμβάσεων ακόμα και από το 2018.

Στη χθεσινή πρώτη  συνάντηση "επισκόπησης" της ατζέντας των συνομιλιών μεταξύ κορυφαίων Υπουργών της κυβέρνησης και ανωτάτων κλιμακίων των θεσμών για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης του προγράμματος προσαρμογής κάθε άλλο παρά φαίνεται να μειώθηκε η απόσταση μεταξύ  των δύο πλευρών, αν σκεφτεί κανείς πως διήρκεσε διπλάσια σχεδόν από την προβλεπόμενη ώρα, ενώ στη συνέχεια δεν έγινε η προγραμματισμένη συνάντηση για δημοσιονομικά. Κομβικό στοιχείο τόσο της "επισκόπησης" ήταν το συνταξιοδοτικό και το πρόωρο αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται το συνταξιοδοτικό οχτώ μόλις μήνες μετά τη θέσπιση του νόμου Κατρούγκαλου. 

Στο "κλοιό" στον οποίο βρίσκονται οι ήδη καταβαλλόμενες κύριες συντάξεις συντείνει  πρώτα απ’όλα η τρέχουσα οικονομική κατάσταση του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), στον οποίο έχουν ενταχθεί όλα ταμεία κύριας ασφάλισης (ΙΚΑ, Δημόσιο, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΟΓΑ κλπ.) από 1.1.2017. Συγκεκριμένα, ένα εκ των δύο βασικών μέτρων που προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου για φέτος, δηλαδή ο υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών των επαγγελματιών και των αγροτών με βάση το καθαρό δηλωτέο εισόδημα του 2015 βρίσκεται στο "κενό".

Ενδεικτικό είναι πως πήρε 17 μέρες παράταση η προθεσμία καταβολής της πρώτης μηνιαίας δόσης του ασφαλιστικού χαρατσιού. Έτσι το χαράτσι πρέπει να πληρωθεί μέχρι την Παρασκευή 17 Μαρτίου (και όχι μέχρι χθες 28 Φεβρουαρίου), ενώ μέχρι τις 31 Μαρτίου πρέπει να καταβληθεί –με βάση τα έως τώρα δεδομένα- η δεύτερη μηνιαία δόση του.

Η στρατηγική αποτυχία της κυβέρνησης στο μέτωπο των εσόδων του ΕΦΚΑ από τις νέες ασφαλιστικές εισφορές αποτελεί "προμήνυμα" για αντίστοιχες εξελίξεις και στο μέτωπο των φορολογικών εσόδων, όπως είναι πολύ πιθανόν να φανεί όχι μόνο από τις φορολογικές εισπράξεις των επόμενων μηνών, αλλά και από τα εισοδήματα τα οποία θα δηλωθούν από τους επαγγελματίες για το 2016.

Ήδη αρμόδια στελέχη στο Υπ. Εργασίας έχουν προδιαγράψει πως μία μερίδα αυταπασχολούμενων και ελευθέρων επαγγελματιών θα δηλώσουν χαμηλότερα εισοδήματα στην εφορία για το 2016, προκειμένου να χαμηλώσουν τις  εισφορές τις οποίες θα κληθούν να καταβάλλουν στο β΄ εξάμηνο του 2017.

Ο συνδυασμός χαμηλότερων εκ των αναμενόμενων εσόδων από εισφορές και φόρους προς το τέλος του 2017 μπορεί να αποτελέσει τον "προπομπό" δημοσιονομικών αποκλίσεων και, έτσι, επιπλέον μέτρων.

Το ενδεχόμενο λήψης επιπλέον μέτρων, αν δεν επιτευχθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος το 2019, προδιέγραψε χθες ο ίδιος ο Υπουργός Οικονομικών, κος. Ευκλείδης Τσακαλώτος μιλώντας στην επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής. Τα μέτρα αυτά, παραδέχονται κυβερνητικοί κύκλοι, θα μπορούσαν να αφορούν και τις συντάξεις.

Εξάλλου από τα τέλη του 2017 θα έχει ολοκληρωθεί ο επανυπολογισμός των ήδη καταβαλλόμενων κύριων συντάξεων με βάση τις διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου, θα έχει προκύψει η "προσωπική διαφορά" και έτσι θα μπορεί να ξεκινήσει τυπικά από 1.1.2018 η διαδικασία αναπροσαρμογής τους, είτε όπως προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου (δηλ. μέσω του συμψηφισμού της "προσωπικής διαφοράς" με τις προβλεπόμενες ονομαστικές αυξήσεις με βάση τη "ρήτρα ανάπτυξης"), είτε όπως ζητά το ΔΝΤ (δηλαδή μέσω της μεσοπρόθεσμης κατάργησης της "προσωπικής διαφοράς).

Υπενθυμίζεται πως το ΔΝΤ ζητά εξοικονόμηση 1% του ΑΕΠ ή 1,8 δισ. ευρώ από τις "υψηλές" συντάξεις. Η εξοικονόμηση αυτή αντιστοιχεί στο 7% της ετήσιας δαπάνης για κύριες συντάξεις και στο 14% της δαπάνης για 1-1,2 εκατ. συντάξεις άνω των 600 -700 ευρώ, οι οποίες αναμένεται να βρεθούν στο στόχαστρο των περικοπών.